8 principes voor grafisch ontwerp die je moet kennen en gebruiken
Grafisch ontwerp is een complexe mix van beeldende kunst en communicatie, waarvoor een goed begrip van de basisprincipes en -elementen vereist is.
Deze handleiding verkent de basisprincipes voor grafisch ontwerp die iedereen die beeldmateriaal maakt zou moeten kennen. Als beginner of als je jouw vaardigheden wilt verfijnen, kan het beheersen van deze basisprincipes ervoor zorgen dat jouw werk nog beter wordt.
Daarbij benutten we onze jarenlange ervaring in de sector om de aandacht te vestigen op specifieke tools voor grafisch ontwerp die je kunnen helpen om deze concepten effectief en gemakkelijk te implementeren.
Beknopt overzicht van de belangrijkste principes voor grafisch ontwerp
Voor het geval je niet meteen aan de slag kunt met deze handleiding, volgt hier een kort overzicht van de belangrijkste regels die de basis vormen voor een effectief en mooi ontwerp:
- Nadruk: Een focuspunt bepalen dat de aandacht van de kijker trekt.
- Balans: Het visuele zwaartepunt zodanig verdelen dat er stabiliteit ontstaat in een compositie.
- Contrast: Het benadrukken van verschillen tussen elementen om visueel belang te creëren.
- Herhaling: Het gebruik van gelijksoortige elementen om consistentie in het ontwerp te bevorderen.
- Eenheid: Ervoor zorgen dat alle elementen harmonieus samenwerken.
- Verhouding: De verhoudingen in grootte tussen verschillende elementen beheren.
- Beweging: Het oog van de kijker door het ontwerp leiden.
- Witruimte: Lege ruimte gebruiken voor meer duidelijkheid en focus.
Gedetailleerde beschrijving van deze principes voor grafisch ontwerp
Laten we nu eens leren wat de 8 principes van grafisch ontwerp zijn. Een gedetailleerde uitleg van elk principe, waarom ze belangrijk zijn voor grafisch ontwerp en hoe je ze gemakkelijk kunt implementeren tijdens het ontwerpproces.
1. Nadruk
Het creëren van een focuspunt is cruciaal om de aandacht van de kijker te leiden naar waar je hem wilt hebben. Technieken zoals grootte, kleur en plaatsing kunnen helpen om een bepaald element te laten opvallen in een ontwerp en de nadruk te leggen.
Een vetgedrukte kop, een opvallende kleur of een groter lettertype bij een oproep tot actie kan bijvoorbeeld de aandacht vestigen op belangrijke informatie, die daardoor opvalt in de algehele compositie.
De meeste grafische ontwerpprogramma's hebben verschillende mogelijkheden om elementen te benadrukken, zoals het wijzigen van de lettergrootte en -stijl, het selecteren van kleuren en het toevoegen van visuele effecten.
2. Balans
Balans heeft betrekking op de verdeling van het visuele zwaartepunt binnen een ontwerp. Het voorkomt dat een enkel onderdeel van het ontwerp de rest overheerst en creëert een gevoel van stabiliteit en harmonie dat het ontwerp compleet maakt.
Er zijn twee eenvoudige manieren om balans te realiseren:
Symmetrische balans: Hierbij worden elementen gelijkmatig verdeeld aan weerszijden van een centrale as, waarbij een spiegelbeeld ontstaat. Dit zorgt voor een gevoel van stabiliteit.
Asymmetrisch balans: Er worden verschillende elementen gerangschikt om een evenwichtige compositie zonder symmetrie te creëren. Hierdoor wordt dynamiek en interesse in het beeld gebracht.
Doorgaans worden symmetrische ontwerpen vaak gebruikt voor formele, traditionele lay-outs, terwijl asymmetrische ontwerpen de voorkeur genieten voor creatievere en minder formele visuele communicatie. De meeste gebruiksvriendelijke ontwerpprogramma's, zoals Shutterstock Create of iStock Editor, zijn uitgerust met handige rasters waarmee je elementen in je lay-out kunt plaatsen op basis van de door jou gekozen balans.
3. Contrast
Contrast zorgt voor tegengestelde elementen, zoals kleuren, vormen of formaten, om belangrijke aspecten te benadrukken en visueel belang te creëren. Door op strategische wijze verschillende elementen naast elkaar te plaatsen, kan een ontwerper de aandacht vestigen op belangrijke ontwerponderdelen en informatie accentueren.
Gebruik van lichte tekst op een donkere achtergrond verbetert bijvoorbeeld de leesbaarheid en vestigt de aandacht op belangrijke boodschappen, terwijl het combineren van verschillende letterstijlen en -groottes een hiërarchie creëert binnen die boodschappen. Contrasterende kleuren gebruiken op basis van kleurtheorie is ook een bekende methode.
Dankzij professionele programma's zoals Adobe Illustrator kunnen ontwerpers experimenteren met contrast door middel van een kleurenwiel en typografietools. Maar gebruiksvriendelijke platforms voor niet-professionals, zoals Canva, helpen gebruikers bij het vinden van het perfecte contrast in ontwerpen door een kleurenpaletzoeker en lettertypecombinaties te bieden.
4. Herhaling
De herhaling betreft het terug laten komen van dezelfde of gelijksoortige ontwerpelementen om consistentie en eenheid te creëren. Zo wordt de algehele uitstraling van het ontwerp versterkt, wat het samenhangender en herkenbaarder maakt en het voor kijkers makkelijker maakt om te navigeren.
Er zijn een aantal algemene herhalingstrucs die als principes voor frafisch ontwerp gelden:
Patroonherhaling: Herhalende vormen of lijnen om een regelmatige, visuele opeenvolging te creëren.
Herhaling van kleuren: Het gebruik van dezelfde kleuren in het hele ontwerp om consistentie te creëren.
Merkelementen toevoegen is ook een geweldige en simpele manier om op een consistente manier herhaling op te nemen en je ontwerpen aan elkaar te koppelen.
Met professionele ontwerpsoftware heb je geavanceerde hulpmiddelen voor herhaling, zoals de rasterfunctie van Adobe XD of de patroon- en duplicatiefuncties van CorelDRAW. Met de eenvoudigere ontwerp-apps zoals Shutterstock Create of Canva kun je dit echter nog steeds toepassen met hun eenvoudige dupliceerknoppen.
5. Eenheid
Eenheid is de coherentie van een ontwerp, die ervoor zorgt dat alle elementen van een ontwerp harmonieus samenwerken tot een samenhangend geheel. Een verenigd ontwerp voelt compleet en doelbewust, wat de ervaring van de kijker verbetert en de boodschap duidelijker maakt.
Dit kan worden bereikt door consistente styling en kleurenpaletten, naast andere ontwerpkeuzes.
Verschillende ontwerptools hebben eenheid in gedachten met hun functies. Adobe Express heeft geweldige, harmonieuze sjablonen die je gemakkelijk kunt aanpassen. Canva Pro biedt ook merkpakketten waarmee je eenheid en visuele branding in verschillende ontwerpen kunt behouden zonder je zorgen te maken over de organisatie van de elementen.
Hier vind je geweldige kleurencombinaties voor eenvoudige visuele eenheid.
En voor wat lettertypes betreft, deze indeling van rechtenvrije lettertypes heeft alles wat je moet weten!
6. Verhouding
Verhouding verwijst naar de onderlinge proporties van de diverse elementen in een ontwerp. Een juiste verhouding helpt om evenwicht en harmonie te creëren.
Ontwerpers hanteren vaak de regel van derden als leidraad voor hun lay-outs, om ervoor te zorgen dat elementen esthetisch aantrekkelijk zijn en goed geplaatst in de compositie. Daarbij kunnen verhoudingen bijdragen aan een gevoel van belangrijkheid of hiërarchie in het ontwerp.
Gebruik professionele ontwerpsjablonen van Shutterstock, iStock, Adobe Express of Canva, die allemaal de verhoudingen nauwkeurig beheren. Experimenteer door de sjabloonelementen aan te passen aan verschillende groottes, want deze tools bieden begeleiding op het scherm om de verhoudingen te behouden.
7. Beweging
Beweging gidst het oog van de kijker door het ontwerp, dus ontwerpers maken gebruik van deze regel om de kijker eerst naar de belangrijkste elementen te leiden.
Dit kan worden gerealiseerd door lijnen, vormen, kleuren, uitlijning en de rangschikking van elementen die visuele paden en een gevoel van flow kunnen creëren. Effectieve beweging stuurt de kijker op een natuurlijke manier naar de belangrijkste aspecten van het ontwerp en verbetert ook het begrip en de betrokkenheid.
Een minder bekende manier om beweging toe te voegen is het gebruik van texturen, omdat deze visuele bron diepte toevoegt aan platte ontwerpen. Zoek in je ontwerptool naar achtergronden, filters of grafische elementen met een textuurcomponent.
8. Witruimte
Witruimte, of negatieve ruimte, is het lege gebied rond en tussen elementen in een ontwerp. Dit element is essentieel voor het scheppen van ademruimte in een ontwerp en het bereiken van een schone en overzichtelijke uitstraling. Doordacht gebruik van ruimte kan een ontwerp verheffen en het aantrekkelijker en gebruiksvriendelijker maken:
Witruimte: Lege ruimtes die elementen van elkaar scheiden en de leesbaarheid verbeteren.
Actieve ruimte: Spaties die de aandacht van de kijker naar belangrijke elementen leiden.
Let op de spatiebesturing in je favoriete professionele ontwerpprogramma, maar aarzel niet om sjablonen te kiezen van Canva, Adobe Express of Shutterstock Create libraries. Ze zijn stuk voor stuk uitstekend vormgegeven met opzettelijk gebruik van witruimte.
4 Ontwerptools die principes voor grafisch ontwerp toepassen
Zoek je een ontwerpprogramma dat je helpt om visuals te maken met behulp van de concepten die je hebt geleerd? Hieronder vind je een lijst met onze favorieten!
Adobe Express (professionele functies met een eenvoudiger concept): Dit gebruiksvriendelijke broertje van Adobe's pro-grade applicaties combineert de krachtigste functies van tools uit Adobe Creative Cloud, zoals Photoshop, Illustrator en InDesign, met een vereenvoudigde interface die het toegankelijk maakt voor niet-ontwerpers en integratie met Adobe Stock, inclusief duizenden grafische sjablonen en stockafbeeldingen. Wil je een professioneel ontwerp maken, maar heb je geen tijd om complexe tools te leren gebruiken, dan is dit je match. Er is een gratis versie voor onbepaalde tijd die, hoewel beperkt, nuttig is voor veel visuele behoeften, en ook een premium abonnement met meerdere upgrades en bonussen. Het mooiste? Het integreert AI-gebaseerde functionaliteit van Adobe Firefly.
Canva (gebruiksvriendelijke en krachtige toolkit): Canva is de pionier in het aanbieden van “een ontwerptool voor niet-ontwerpers” en is een platform waar gebruikersgemak en prachtige resultaten kernwaarden zijn. Het voorziet in alles wat je nodig hebt om alle principes voor grafisch ontwerp te volgen zonder dat je uren hoeft te leren, van beeld- en video-editors tot sjablonen en andere grafische elementen; je kunt alles ontwerpen zonder de website van Canva te verlaten. De Magic Studi-hub zit ook vol met AI-gereedschappen waarmee ontwerpen een fluitje van een cent wordt. Canva is gratis voor iedereen met beperkte toegang tot functies, en Canva Pro, de premium versie, heeft onbeperkte en volledige toegang tot alles.
Shutterstock Create ( gebruiksvriendelijk voor eenvoudige afbeeldingen): Deze online ontwerphub sluit aan op de Shutterstock mediabibliotheek, zodat je eenvoudig stockbeelden kunt bewerken of ze kunt toevoegen aan sjablonen en aangepaste ontwerpen. Het heeft zelfs AI-functies. En het is gratis inbegrepen bij elk Shutterstock-abonnement.
iStock Editor (geïntegreerd programma voor iStock-abonnees): Als je de prachtige beeld- en ontwerpbronnen van iStock gebruikt, is hun online beeldbewerker de perfecte oplossing om snel eenvoudige afbeeldingen te maken. Laat u niet misleiden door de eenvoud van de tool: hij is professioneel gebouwd en levert schitterende, harmonieuze ontwerpen op. En het is gratis bij elke iStock-download.
Principes voor grafisch ontwerp en de toepassingen ervan (tabel)
Begrijpen hoe de fundamentele principes voor grafish ontwerp gebruikt kunnen worden is essentieel om sneller en effectiever afbeeldingen te kunnen maken. Hier is een handige tabel die laat zien hoe elk element zich verhoudt tot de ontwerptheorie.
| Element | Beschrijving | Relatie tot ontwerp |
| Lijn | Lijnen kunnen recht of gebogen zijn en vormen creëren. | Lijnen kunnen beweging creëren en bepaalde gebieden benadrukken. |
| Vorm | Vormen worden gevormd door lijnen en kunnen geometrisch of organisch zijn. | Vormen dragen bij aan evenwicht en eenheid in een ontwerp. |
| Kleur | Kleur roept emoties op en bepaalt de sfeer van een ontwerp. | Kleur is essentieel voor het creëren van contrast en nadruk. |
| Textuur | Textuur duidt op de kwaliteit van het oppervlak van een ontwerp, dat tactiel of visueel kan zijn. | Textuur versterkt het contrast en voegt diepte toe aan beweging. |
| Ruimte | Ruimte verwijst naar het gebied rond en tussen elementen. | Ruimte is belangrijk om balans te bereiken en effectief gebruik te maken van witruimte. |
| Vorm | Onder “vorm” versta ik de driedimensionale kwaliteit van een voorwerp. | Vorm beïnvloedt verhouding en balans in een ontwerp. |
| Waarde | Waarde verwijst naar de lichtheid of donkerheid van een kleur. | Waarde is belangrijk voor het creëren van contrast en nadruk. |
Beheers ontwerpen aan de hand van acht eenvoudige principes voor grafisch ontwerp
Het doorgronden van de gouden principes voor grafisch ontwerp is essentieel voor iedereen die zich bezighoudt met visuele communicatie.
Door deze concepten op doordachte wijze toe te passen, kan iedereen overtuigende en effectieve ontwerpen maken die aanslaan bij het publiek.
Zowel voor doorgewinterde professionals als voor mensen die net beginnen met het maken van visuele content, geldt dat het beheersen van deze principes voor grafisch ontwerp jouw ontwerpvaardigheden zal verbeteren en jouw werk naar nieuwe hoogten zal tillen.
