Stockfoto’s voor klantenwerk gebruiken: dit moet u weten!
Als grafisch vormgever of creatieve ondernemer wilt u graag stockfoto's voor klantenwerk en andere opdrachtgevers gebruiken. Foto's en illustraties van o.a. Shutterstock, Stockphotos.com, 123RF, iStock en Adobe Stock voor commercieel gebruik zijn een fantastisch hulpmiddel voor aansprekende en krachtige ontwerpen.
- Als u stockfoto's voor klantenwerk gebruikt, wie is dan de eigenaar van de afbeelding?
- Wordt de beeldlicentie overgedragen aan uw klant?
- Mag uw klant de afbeelding ook voor andere projecten gebruiken?
Deze vragen worden vaak gesteld bij het gebruik van stockfoto's in opdrachten, en soms zijn de juridische termen van een stockfotobureau niet altijd even duidelijk.
In deze bijdrage gaan we in op de vraag naar beeldlicenties en het gebruik ervan in het werk voor klanten.
Mag ik stockfoto's voor klantenwerk gebruiken waaraan ik verdien?
Ja, dat mag. Iedere beeldbank heeft specifieke voorwaarden, maar rechtenvrije foto's en illustraties mogen meestal gebruikt worden in ontwerpen en projecten voor een derde partij of klant. Maar u moet rekening houden met de volgende punten:
- De foto of illustratie mag slechts een onderdeel van het ontwerp zijn – u mag rechtenvrije afbeeldingen gebruiken in materiaal dat aan een klant (die de eindgebruiker moet zijn) wordt verkocht, zolang deze maar een onderdeel van uw ontwerp zijn. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het bijsnijden of aanpassen van het formaat, het corrigeren of aanpassen van kleuren of elementen, het over elkaar leggen van tekst, enz. En vervolgens kunt u het ontwerp waarin ze zijn opgenomen aan de eindgebruiker (uw klant) leveren.
Maar u mag de onbewerkte afbeelding (zoals u die uit de collectie van de beeldbank heeft gedownload) NOOIT doorverkopen, distribueren of schenken. Dit is uitdrukkelijk verboden, omdat dit een ernstige inbreuk op het auteursrecht en de licentievoorwaarden is. - Het ontwerp mag slechts voor één klant (eindgebruiker) bestemd zijn – met een standaardlicentie mag u de afbeelding gebruiken in het werk voor één klant of eindgebruiker. Wilt u de foto of illustratie gebruiken in in serie geproduceerde content die u vervolgens verkoopt, dan heeft u hiervoor een uitgebreide licentie nodig. (Lees hier meer over uitgebreide licenties.)
- Lees altijd de specifieke licentieovereenkomst van de stockfotosite waar u de afbeelding hebt gekocht. Voor eventuele vragen kunt u contact opnemen met de betreffende beeldbank!
U kunt bij de beste stockfoto websites goedkoop foto's kopen. Wilt u illustratie gebruiken? Bekijk dat dit overzicht met beste sites voor illustraties.
Wie is de bezitter van de stockfoto's voor klantenwerk, ik of de klant?
Dat hangt ervan af: wie heeft de afbeelding gekocht? De rechtenvrije licentie verleent gebruiksrechten aan de persoon die de licentie heeft gekocht, en aan niemand anders. De meeste beeldbanken stellen dit als gebruiksvoorwaarde.
Heeft u de foto of illustratie gekocht, dan bent u de eigenaar van de afbeelding. Zoals gezegd, mag u deze in het werk voor een betalende klant gebruiken. De klant kan eigenaar zijn van het specifieke ontwerp waarvoor hij/zij heeft betaald, maar hij/zij is niet de eigenaar van de afbeelding die ervoor is gebruikt.
Lees hier meer over rechtenvrije afbeeldingen.
Mag ik de afbeelding aan mijn klant geven?
Nee, dat is niet toegestaan. Bij de meeste beeldbanken zijn de rechtenvrije afbeeldingen niet overdraagbaar. Dit houdt in dat de licentie altijd in het bezit blijft van wie de licentie heeft gekocht. U kunt op geen enkele wijze het eigendom van de licentie overdragen.
Als u de degene bent die de afbeelding in licentie heeft gekregen, dan mag u deze voor altijd gebruiken (volgens de voorwaarden die op rechtenvrije afbeeldingen van toepassing zijn), maar alleen u en niemand anders. Alleen u als licentiehouder heeft toegang tot de afbeeldingen, kan ze bekijken, downloaden en bewerken. Gebruikt u uw stockfoto's voor klantenwerk, waarbij uw klant het door u geleverde werk in eigendom krijgt, dan heeft dit bezit betrekking op het werk of ontwerp en niet op de door u gebruikte afbeelding. De afbeelding wordt dus in geen geval eigendom van uw klant.
Wat als mijn klant de afbeelding wil hebben?
In dit geval is de makkelijkste manier voor uw klant om zelf de afbeelding te kopen en deze naar u door te sturen om met het beeld te werken. Dit is bij de meeste beeldbanken mogelijk, zolang u maar de afbeelding na voltooiing van de werkzaamheden verwijdert, en uiteraard mag u deze vervolgens niet meer gebruiken (omdat u de licentie ervan bezit).
Maar er zijn een aantal beeldbanken die niet toestaan om derden toegang te geven tot de gedownloade afbeelding zoals die gedownload is (ondanks dat veel mensen dit wel doen). Dit betekent dat uw klant het beeld dat hij/zij bij een van deze beeldbanken heeft gekocht niet in de gedownloade vorm mag doorsturen.
Mocht een bepaalde beeldbank het doorsturen van een afbeelding niet toestaan, dan zijn er twee oplossingen als een klant een licentie wil voor een afbeelding die in zijn of haar werk gebruikt wordt:
- U kunt beide een licentie kopen. U kunt uw klant voorstellen dat u beiden een licentie voor dezelfde afbeelding koopt. Zodoende beschikken zij ook over het recht om deze te gebruiken. Rechtenvrije afbeeldingen zijn heel goedkoop, dus ondanks dat dit extra kosten met zich meebrengt, is dit nog steeds een zeer voordelige oplossing. Dit geldt in het bijzonder voor het maken van boek- of e-boekomslagen, of elk ander werk waarbij de klant er belang aan hecht om gebruiksrechten op de afbeelding te behouden, voor eventueel toekomstig gebruik.
- Koop een multi-seat licentie. Dit is interessant als uw klanten de gelicentieerde afbeeldingen voor en tijdens het ontwerptraject willen kunnen bekijken, of als u met een ontwerpteam werkt. Multi-user is een soort uitgebreide licentie, die tegen een hogere prijs wordt aangeboden. Hiermee verleent een beeldbank in essentie meer gebruikers toegang tot hetzelfde account, zodat elke gebruiker via één account afbeeldingen kan zoeken en downloaden. Voor zover het budget van uw klant dit toelaat, kan hij of zij een multi-user licentie kopen en u toegang tot de foto's en illustraties verlenen. Zodoende zijn zij de eigenaar en kunt u met hun afbeeldingen werken. En aantal beeldbanken biedt een multi-user licentie aan, maar deze is niet bij alle bureaus verkrijgbaar.
En wat als ik een afbeelding wil gebruiken in een ontwerp dat ik op aanvraag wil kunnen verkopen?
Een dergelijk gebruik is bij een standaard rechtenvrije licentie meestal beperkt. U kunt stockfoto's voor klantenwerk gebruiken als een klant u hiervoor de opdracht heeft gegeven, en u kunt deze ook in veel verschillende ontwerpen gebruiken, die u dan aan uw klant (de eindgebruiker) kunt aanbieden.
Wilt u echter veel exemplaren van hetzelfde ontwerp verkopen, zoals t-shirts, posters, websjablonen, etc., dan heeft u daar over het algemeen een uitgebreide licentie voor nodig.
De uitgebreide licentie is duurder, maar verleent u het recht om de afbeelding te gebruiken in producten voor de verkoop, zoals fotokalenders, mokken, T-shirts of website-sjablonen. Bij bepaalde modellen kunt u de afbeelding in een onbeperkte oplage gebruiken, terwijl andere slechts een gelimiteerd aantal exemplaren toestaan. Maar dit is het gebruikelijkste soort uitgebreide licentie en bij de meeste beeldbanken verkrijgbaar.
Waarom is het belangrijk te weten wie de eigenaar van de foto is?
Bij het verlenen van een stockfotolicentie verkrijgt de eigenaar van de afbeelding de gebruiksrechten en is hij/zij aansprakelijk voor dat gebruik.
Als u stockfoto's voor klantenwerk gebruikt, dan helpt het om te weten wie de eigenaar van de afbeelding is, zodat er duidelijkheid is over zaken als:
- Hoe mag uw klant de afbeelding gebruiken? Als uw klant geen licentie voor de afbeelding heeft, dan mag hij deze alleen gebruiken binnen het ontwerp dat u voor hem heeft gemaakt en waarvoor hij heeft betaald. Uw klant mag de afbeelding zelf niet voor een ander ontwerp gebruiken, tenzij hij u daarvoor opdracht geeft, of hij een nieuwe licentie voor de afbeelding koopt.
- Wie is verantwoordelijk voor het eventuele misbruik. Als u de foto in uw bezit heeft, moet u ervoor zorgen dat u deze op de juiste manier gebruikt, maar u moet ook uw klant op de hoogte brengen van de beperkingen die voor hem/haar gelden.
Lees de licentieovereenkomst altijd goed door, let op de kleine lettertjes en zorg ervoor dat u alle voorwaarden begrijpt. Zo weet u zeker dat u en uw klant de afbeeldingen op een rechtmatige en acceptabele manier gebruiken.
Bij alle beeldbanken in dit overzicht van beste stockfoto websites 2024 koopt u goedkope stockfoto's voor klantenwerk met duidelijke voorwaarden.
